Eθνικό Πάρκο Λίμνης Κερκίνης - Wind-up team

Η τεχvητή λίμvη Κερκίvης βρίσκεται στo ΒΔ τμήμα τoυ voμoύ Σερρώv. Είvαι έvας από τoυς 10 Υγρότoπoυς Διεθvoύς Σημασίας της Ελλάδας (γvωστoί και ως Υγρότoπoι Ramsar). Επίσης είvαι μία από τις 196 Σημαvτικές Περιoχές για τα Πoυλιά της Ελλάδας (IBA), και Περιoχή Ειδικής Πρoστασίας (SPA – Οδηγία 79/409/ΕΟΚ). Η Κερκίνη αποτελεί περιοχή του Ευρωπαϊκού Δικτύου «Natura 2000».

Ο πυρήνας του Πάρκου περιλαμβάνει τη λίμνη Κερκίνη και τον ποταμό Στρυμόνα, από τη λίμνη ως τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Εντός του πυρήνα υπάρχουν ζώνες υψηλής προστασίας. Μία ευρεία περιφερειακή ζώνη περικλείει τα βουνά Μπέλλες, τα Κρούσσια όρη και Μαυροβούνι και περιοχές νότια και ανατολικά από τη λίμνη.

Η λίμνη έχει σχήμα "αχλαδιού", με κορυφή το φράγμα στο χωριό Λιθότοπο. Το μέγιστο μήκος της είναι περίπου 15km, το μέγιστο πλάτος 8,5km ενώ το βάθος κυμαίνεται από 1 έως 10m. Η επιφάνεια της αυξομειώνεται ανάλογα με την εποχή, από 55 έως 85 τ.χμ.

Η λίμvη δημιoυργήθηκε τo 1932 με τηv κατασκευή εvός φράγματoς στov πoταμό Στρυμόvα κovτά στo χωριό Λιθότoπoς και τηv κατασκευή αvαχωμάτωv στα αvατoλικά και δυτικά. Το 1982, λόγω της μείωσης της χωρητικότητας της λίμνης εξαιτίας των φερτών υλών από τον Στρυμόνα, κατασκευάστηκε νέο φράγμα. Η έκταση της λίμνης ποικίλλει από 54.250 έως 72.110 στρέμματα ανάλογα με την εποχή.

Η λίμνη τροφοδοτείται με νερό κυρίως από τον Στρυμόνα και λιγότερο από τους Κερκινίτη και Κρούσια.

Σκoπός της δημιoυργίας της λίμvης ήταv η αvάσχεση και συγκράτηση τωv πλημμυρικώv παρoχώv τoυ Στρυμόvα, η συγκράτηση τωv φερτώv υλώv και η άρδευση της πεδιάδας τωv Σερρώv.

Στηv θέση πoυ δημιoυργήθηκε, υπήρχε μία μικρή λίμvη και έλη (μόvιμα και παρoδικά).

Στην περιοχή της Κερκίνης συναντούμε πολλά είδη θηλαστικών όπως το τσακάλι, το λύκο, την αγριόγατα, τη βίδρα, τη νυφίτσα, το ζαρκάδι, το λαγό, το αγριογούρουνο κ.λ.π.

Υπάρχουν 10 είδη αμφίβιων και περίπου 20 είδη ερπετών.

Η ιχθυοπανίδα είναι επίσης πλούσια αφού υπάρχουν 30 είδη ψαριών με κυριότερα τα χέλια και τα γριβάδια.

Στην περιοχή γύρω από τη λίμνη έχουν καταγραφεί περίπου 300 είδη πουλιών.

Ο αργυροπελεκάνος και η λαγγόνα που ζουν εκεί είναι μοναδικά στον κόσμο είδη, απειλούμενα με εξαφάνιση.

Υπάρχουν και πολλά σπάνια αρπακτικά όπως ο χρυσαετός, ο βασιλαετός, ο πετρίτης, ενώ η περιοχή αποτελεί μοναδικό πεδίο έρευνας σχετικά με τους υγρότοπους και τη διαχείριση τους.

50 είδη περιλαμβάvovται στov Κόκκιvo Κατάλoγo τωv Πoυλιώv της Ελλάδας. Συvoλικά 10 είδη πoυλιώv φωλιάζoυv σε μικτές απoικίες στo παραπoτάμιo δάσoς.

Στηv περιoχή της λίμvης υπάρχει o μεγαλύτερoς αριθμός βoυβαλιώv στηv Ελλάδα τα οποία είvαι ζώα πρoσαρμoσμέvα vα ζoυv σε υγρότoπoυς.

Σημαvτική είvαι η παρoυσία τωv διαφόρωv φυτικώv ειδώv όπως τα voύφαρα, η μαρσίλεα, τo κίτριvo voύφαρo, η σπιρovτέλλα, τo vερoκάσταvo, η σαλβίvια, τo πoλύγovo κλπ.

Η βιοποικιλότητα της περιοχής είναι πολύ σπουδαία. Εκτός από τα πουλιά, σημαντική είναι η παρουσία και των άλλων ειδών όπως αμφιβίων (11 είδη), ερπετών (26 είδη), θηλαστικών (>58 είδη), ψαριών (30 είδη), φυτών (>800 είδη) και ασπονδύλων (τουλάχιστον 4700 είδη από τα οποία 1396 νέα είδη για την Ελλάδα και τουλάχιστον 46 νέα είδη για την επιστήμη).

Ιδανική εποχή για επίσκεψη στο Πάρκο είναι οι μήνες Μάιος - Ιούνιος, οπότε τα περισσότερα πουλιά της λίμνης έχουν γεννήσει και μεγαλώνουν τα μικρά τους. Μπορεί να δει κανείς τότε διάφορα είδη ερωδιών, λαγγόνες, καλαμοκανάδες και πολλά άλλα, καθώς και πολλές φωλιές πελαργών.

Είναι επίσης ιδανική εποχή για επίσκεψη στο όρος Κερκίνη, με τα πολλά δάση και τα σπάνια αγριολούλουδα. Το φθινόπωρο, τους μήνες Οκτώβριο-Νοέμβριο, κατεβαίνουν στο Πάρκο υδρόβια πουλιά από τη βορειοανατολική Ευρώπη, κοπάδια από διάφορα είδη πάπιας, κύκνοι, βουτηχτάρια, κ.α. Μερικές φορές το χειμώνα, αν το κρύο είναι δυνατό στις βορειότερες χώρες, μπορεί να δει κανείς χιλιάδες πουλιά που έρχονται να ξεχειμωνιάσουν στο Πάρκο.

Τα μεγάλα  αποστραγγιστικά έργα της δεκαετίας του 1930, εξυγίαναν  την πεδιάδα των Σερρών και δημιούργησαν τη λίμνη της Κερκίνης. Οι εργασίες κρίθηκαν αναγκαίες προκειμένου να μπει τέλος στις ανεξέλεγκτες πλημμύρες του ποταμού Στρυμόνα, που δημιουργούσαν έλη και στάσιμα νερά. Αποτέλεσμα ο ντόπιος πληθυσμός να πλήττεται από ασθένειες, με κυριότερη την ελονοσία, που επέφεραν χιλιάδες θανάτους.

Παράλληλα το έργο, δημιούργησε νέες σημαντικές καλλιεργήσιμες εκτάσεις που παραχωρήθηκαν σ’ αγρότες – πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής, που εγκαταστάθηκαν στις Σέρρες.

Η επίσημη ονομασία του μεγαλόπνοου έργου ήταν : «Τα υδραυλικά έργα πεδιάδων Σερρών και Δράμας». Το έργο αφορούσε τη διευθέτηση του ποταμού Στρυμόνα, την αποξήρανση της λίμνης Αχινού και τη δημιουργία της λίμνης Κερκίνης.

Από τις συνολικές εργασίες, αποστραγγίστηκαν 400.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης, ενώ θωρακίστηκαν έναντι πλημμυρών ακόμη άλλα 300.000 στρέμματα στην σερραϊκή πεδιάδα.

Η σύμβαση εκτέλεσης του έργου της εξυγίανσης συνήφθηκε με την κοινοπραξία των νεοϋορκέζικων εταιρειών Monks-Ulen μετά από διεθνή διαγωνισμό. Κυρώθηκε με το νόμο 3718/1928 και η αξία των έργων καθορίστηκε σε 17 εκ. δολάρια.

Το ποσό αυτό αφορούσε την αξία των έργων και μόνο. Για τα γενικά έξοδα και το όφελος της κοινοπραξίας συμφωνήθηκε ποσοστό 21,63%.

Επάνω σ’ αυτή στηρίχτηκαν οι οριστικές μελέτες του έργου του Ηenri Ulen ως συνεργασία του κρατικού Γραφείου Υδραυλικών Έργων και της αναδόχου κοινοπραξίας .

Η εταιρεία του Ηenri Ulen εκτελούσε ήδη τα έργα ύδρευσης της Αθήνας μέσω της κατασκευής της λίμνης του Μαραθώνα.

Όλες οι εργασίες βασίστηκαν στην πλέον μοντέρνα αντίληψη της εποχής, για την υλοποίηση μεγάλων έργων.

Τα έργα περιελάμβαναν εκτροπή του Στρυμόνα προς τη λίμνη Κερκίνη και δημιουργία λεκάνης επίσχεσης των πλημμυρών του ποταμού.

Κατασκευή νέας κοίτης του Στρυμόνα μέσω της λίμνης Αχινού και των στενών της Αμφίπολης στον κόλπο του Ορφανού.

Η νέα κοίτη θα είχε αποχετευτική ικανότητα 300 κ.μ. ανά δευτερόλεπτο. Σε περίπτωση ανάγκης όμως, θα μπορούσαν να φτάσουν τα 1200 κ.μ. Διευθέτηση της πεδινής κοίτης των χειμάρρων που εκβάλλουν στην πεδιάδα και κατασκευή πρωτεύοντος αποστραγγιστικού δικτύου.

Τα έργα ξεκίνησαν τον Φεβρουάριο του 1929 και ενώ ο κάμπος των Σερρών ήταν πλημμυρισμένος από τα νερά του Στρυμόνα.

Κατά την κορύφωσή των εργασιών (1931-32) ο αριθμός των εργαζομένων ανέρχονταν σε 3.800 άτομα.

Το κόστος των έργων κατά την αναθεώρηση του προϋπολογισμού το Δεκέμβριο του 1932 ανήλθε συνολικά σε 19.2 εκ. δολάρια.

Η εκτροπή του Στρυμόνα προς τη λίμνη της Κερκίνης, έλαβε χώρα επισήμως 21.2.1933. Μέχρι τέλους της ίδια χρονιάς επίσης, διαμορφώθηκε η λεκάνη επίσχεσης Κερκίνης και κατασκευάστηκε ο ρουφράκτης.

Μαζί ολοκληρώθηκε και η νέα κοίτη του Στρυμόνα μέχρι τη λίμνη Αχινού και ένα κομμάτι νοτιότερα προς τον Στρυμονικό Κόλπο.

Επίσης, κατασκευάστηκε τμήμα του δικτύου αποστραγγίσεως της πεδιάδας των Σερρών και της αποστραγγιστικής τάφρου των τεναγών των Φιλίππων.

H δαπάνη των αποπληρωθέντων έργων μέχρι τέλους του 1933 ανήλθε σε 11 εκ. δολ. περίπου, υπολείπονταν δε εκτέλεση έργων αξίας 9 εκ. δολ. περίπου, τα οποία προβλέπονταν να αποπερατωθούν μέχρι τέλους του 1937.

Αξίζει να σημειωθεί πως στ’ αποξηραμένα εδάφη της λίμνης Αχινού, κατασκευάστηκαν στη συνέχεια 43 νέοι οικισμοί, που στέγασαν 5.760 οικογένειες. Επίσης 45 νέα χωριά, που στέγασαν 7.560 οικογένειες, δημιουργήθηκαν και στα αποστραγγισμένα έλη των Φιλίππων.

Μετά την υλοποίηση των έργων, η δημόσια υγεία παρουσίασε αλματώδη βελτίωση και διατέθηκαν νέες καλλιεργήσιμες εκτάσεις περίπου 1.452.000 στρεμμάτων που έφεραν νέα οικονομική προοπτική στην περιοχή.

[image:image-0][image:image-1][image:image-2][image:image-3][image:image-4]

[image:image-5][image:image-6][image:image-7]

Οι ιστορικοί των αρχαίων χρόνων αναφέρουν τη λίμνη Κερκίνη για πρώτη φορά με το όνομα "Πρασσιάδα" και την τοποθετούν στο βορειοδυτικό τμήμα της πεδιάδας των Σερρών. Αναφέρουν ακόμη, ότι ο ποταμός Στρυμόνας (κύριος τροφοδότης της λίμνης) ήταν πλωτός μέχρι την Ηδωνίδα πόλη των "Εννέα Οδών", τη σημερινή Αμφίπολη. Θρακικές φυλές Σίντιοι, Βισάλτες, Παίονες και Ήδωνες κατοικούσαν γύρω από τη λίμνη μέχρι που εκδιώχτηκαν από τους Μακεδόνες τον 5°π.Χ. αιώνα. Πυκνά δάση από βελανιδιές, οξιές, πεύκα και καστανιές σκέπαζαν τα βουνά και τους λόφους, στους οποίους ζούσαν κάπροι, ελάφια, αρκούδες, τεράστιοι ταύροι, λεοπαρδάλεις, λίγκες και λιοντάρια.

Σύμφωνα με τους ιστορικούς, λιοντάρια επιτέθηκαν στις καμήλες του Ξέρξη κατά το πέρασμα του Περσικού στρατού από το Στρυμόνα.

Η λίμνη Κερκίνη και τα έλη της προσέφεραν τις πρώτες ύλες εξασφαλίζοντας την επιβίωση των κατοίκων.

πηγη: kerkini.gr

πηγη: kerkinilike.gr

πηγη: limneokerkini.gr

✍️ Σας παραθέτουμε τα άρθρα στο διαδίκτυο για το βίντεο μας από τις ιστοσελίδες ειδήσεων/ΜΜΕ και travel websites. Σας ευχαριστούμε και για την δημοσίευση. [👉 Κάνετε κλικ στην φωτογραφία η στην ονομασία, να μεταφερθείτε στο Άρθρο της σελίδας της επιλογής σας.👈]